Η Επιτροπή Γραμμάτων & Τεχνών του Πολιτιστικού Κέντρου Εργαζομένων ΕΥΔΑΠ καλεί συναδέλφισσες και συναδέλφους , να παρακολουθήσουμε την παράσταση “Οι Σπυριδούλες” της Νεφέλης Μαϊστράλη, σε σκηνοθεσία Θανάση Ζερίτη – Χάρη Κρεμμύδα, την Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2024, στο «Τζένη Καρέζη» Ακαδημίας 3, Αθήνα, τηλ. 210 3636 144.
Ώρα έναρξης: 19:00 – Τιμή εισιτηρίου: Μέλη και μη μέλη 10 €.
Τα εισιτήρια θα δίδονται με σειρά προτεραιότητας στο ταμείο του θεάτρου από 11/12/2024 και ώρες: 11:00-14:00 & 17:00-18:30 και την ημέρα της παράστασης.
Δηλώσεις συμμετοχής με ταυτόχρονη καταβολή του αντιτίμου του εισιτηρίου μέχρι Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2024 στους παρακάτω συναδέλφους:
- Βάσω Καρέζου Περισσός τηλ: 210 214 4341
- Ευαγγελία Λάμπρου Σατωβριάνδου τηλ: 210 749 5172
- Αλεξάνδρα Παππά Πειραιάς τηλ. 210 214 4856
- Ελένη Γκουράσα Λαοδικείας τηλ: 210 749 5190
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΤΕΧΝΩΝ
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ
Οι “Σπυριδούλες” της Νεφέλης Μαϊστράλη, η παράσταση της αγαπημένης θεατρικής ομάδας 4Frontal που συ-σκηνοθέτησαν οι Θανάσης Ζερίτης και Χάρης Κρεμμύδας, μετά από μία θριαμβευτική σειρά παραστάσεων στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2023 επιστρέφουν και επαναφέρουν στη σκηνή τις φωνές των γυναικών που υπήρξαν ψυχοκόρες και οικιακές εργάτριες, τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, παλεύοντας για την αυτοδιάθεσή τους.
Αντλώντας στοιχεία από ιστορικά ντοκουμέντα και γυναικείες αφηγήσεις της εποχής, αλλά και από συνεντεύξεις γυναικών που εργάζονται σήμερα ως εσωτερικές οικιακές βοηθοί, η Νεφέλη Μαϊστράλη παραδίδει ένα πρωτότυπο θεατρικό έργο, εμπνευσμένο από τη συγκλονιστική ιστορία της Σπυριδούλας.
Με όχημα το έργο αυτό και υπό τους ελληνικούς και πανκ ήχους των Θραξ Πανκc επτά ηθοποιοί: Ελένη Βλάχου, Σταύρος Γιαννουλάδης, Τάσος Δημητρόπουλος, Αργυρώ Θεοδωράκη, Κατερίνα Λάττα, Αριστέα Σταφυλαράκη, Ελένη Τσιμπρικίδου δίνουν με συγκλονιστικό τρόπο σάρκα και οστά στην ιστορία.
Με έμπνευση την αληθινή ιστορία της Σπυριδούλας
H παράσταση της ομάδας 4Frontal εκκινεί από την αληθινή ιστορία της Σπυριδούλας, μιας 12χρονης υπηρέτριας, που συγκλόνισε την κοινή γνώμη της δεκαετίας του 1950.
Tο θεατρικό έργο της Νεφέλης Μαϊστράλη και η σκηνική σύνθεση της παράστασης συνδυάζουν στοιχεία θεάτρου ντοκουμέντου, πρωτότυπης δραματουργίας και σύγχρονης ελληνικής μουσικής και επιδιώκουν να συστήσουν στο κοινό ένα σύγχρονο είδος που δανείζεται στοιχεία από την αρχαία ελληνική τραγωδία και τη φέρνει στο σήμερα.
Εκείνη την εποχή, πλήθος ανήλικα άπορα κορίτσια υιοθετούνται από επιφανείς οικογένειες με την ιδιότητα της «ψυχοκόρης», για να εργαστούν ως εσωτερικές οικιακές βοηθοί σε μια ιδιάζουσα κατάσταση σύγχρονης δουλείας.
Ανάμεσά τους, η 12χρονη Σπυριδούλα από τη Ματαράγκα Αγρινίου, που μετακόμισε στην πρωτεύουσα για να εργαστεί στο εύπορο σπίτι ενός ζευγαριού στον Πειραιά. Επί δύο συναπτά έτη, όπως αποκαλύφθηκε στο νοσοκομείο, το ζεύγος την κακοποιούσε σωματικά και ψυχικά, φτάνοντας ως το σημείο να την κάψουν με το ηλεκτρικό σίδερο στο σώμα και το πρόσωπο. Η Σπυριδούλα, όμως, βρήκε το θάρρος να μιλήσει, σπάζοντας τον φαύλο κύκλο της βίας.
Λαϊκό ίνδαλμα και πηγή ενδυνάμωσης για γενιές και γενιές γυναικών που υφίστανται κακοποίηση και καταφέρνουν να την αρθρώσουν και την τερματίσουν, η Σπυριδούλα συνεχίζει να εμπνέει.
Η παράσταση «Σπυριδούλες» είναι μια παραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2023 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του grape (Greek Agora of Performance), της πλατφόρμας προβολής των ελληνικών παραστατικών τεχνών στο εξωτερικό.
Επίσης, παρουσιάστηκε την προηγούμενη περίοδο στο 58ο Φεστιβάλ Δημητρίων και στο Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας αποσπώντας θερμή υποδοχή από κοινό και κριτικούς.
Η παράσταση «Σπυριδούλες» διακρίθηκε στα βραβεία κοινού της mastercard, στο πλαίσιο του Grape (Greek Agora of Performance), της πλατφόρμας προβολής των ελληνικών παραστατικών τεχνών στο εξωτερικό. (2023).
Υποψηφιότητες στα βραβεία της Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών (καλύτερης παράστασης, σύγχρονου ελληνικού έργου, μουσικής-μουσικού σχεδιασμού).
Η παράσταση «Σπυριδούλες» της Νεφέλης Μαϊστράλη στο θέατρο Τζένη Καρέζη, είναι μια γερή γροθιά στο στομάχι, μια κοινωνική κραυγή και μια κοινωνική υπενθύμιση πως όσα χρόνια και αν περάσουν, αν δεν αλλάξει ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα πράγματα, δεν πρόκειται ποτέ να διαφοροποιηθεί η κοινωνίας μας.
Ας ξεκινήσουμε όμως με την πλοκή του έργου η οποία βασίζεται στην αληθινή ιστορία της Σπυριδούλας, ενός δωδεκάχρονου κοριτσιού, που συγκλόνισε τη χώρα στη δεκαετία του 1950. Βρισκόμαστε, λοιπόν, στη μεταπολεμική Αθήνα, σε μια εποχή που πολλές γυναίκες από την παιδική τους ηλικία δουλεύουν ως ψυχοκόρες σε σπίτια εύπορων ανθρώπων, προκειμένου να συνεισφέρουν οικονομικά στις οικογένειές τους που, ως επί το πλείστον ζουν σε επαρχιακές πόλεις. Έτσι γίνεται και στην περίπτωση της Σπυριδούλας, μέλος μιας δεκαμελούς οικογένειας, η οποία καταλήγει σε ένα σπίτι στον Πειραιά. Πυρήνας αυτού του έργου είναι τέσσερις γυναίκες, ψυχοκόρες στα γύρω γειτονικά σπίτια, οι οποίες πλαισιώνουν την ιστορία της Σπυριδούλας ως ένας ομοδιηγητικός αφηγητής με κοινά πάθη. Θυμίζουν Χορό από μια αρχαία τραγωδία, και έρχονται σχολιαστικά στην εξέλιξη της ιστορίας με σημαντικές νύξεις και αναφορές. Χάρη στης μεγαλύτερης ηλικίας ‘’Σπυριδούλες’’, μας δίνεται η ευκαιρία να βιώσουμε μαζί τους, όσα βιώνει ένα παιδί που στα πιο ανέμελά του χρόνια αναγκάζεται να υπηρετεί και να υπακούει σε προσταγές ανθρώπων, μακριά από συγγενικά πρόσωπα και αγγίγματα αγάπης. Οι προσωπικές μαρτυρίες των γυναικών αυτών, οι ιστορίες της ζωής τους, κλιμακώνονται σταδιακά, ξεγυμνώνοντας κάθε φορά ένα κομμάτι της βιαιότητας του ανθρώπινου είδους. Τα τραγούδια τους σπάνε την τραγικότητα των ιστοριών και έρχονται ως μια αντίφαση μεταξύ του παιδικού ονείρου και της κοινωνικής πραγματικότητας. Από την άλλη, οι παύσεις που ακολουθούν σου δίνουν την ευκαιρία να συνειδητοποιήσεις τα συναισθήματα που σε έχουν κατακλύσει και να τα βιώσεις ακόμα πιο έντονα.
Ως σκηνικός χώρος χρησιμοποιείται όλο το θέατρο, οι ηθοποιοί ανεβοκατεβαίνουν τις σκάλες, περνάνε από τις θέσεις των θεατών, σπάνε τον τέταρτο τοίχο και απευθύνουν άμεσα τον λόγο τους, κάνοντάς μας όλους συνενόχους σε αυτές τις μαρτυρίες και μάρτυρες κάθε επονείδιστης συμπεριφοράς. Η σκηνοθετική αυτή επιλογή είναι ιδιαίτερα έξυπνη, καθώς επιτυγχάνει να εγείρει ακόμα περισσότερα συναισθήματα και πάθη .Η σκηνοθεσία στο σύνολό της φέρνει με μεγάλη επιτυχία το θέμα ακόμα πιο κοντά σε εμάς. Σε αυτό, σημαντικό ρόλο παίζει και ο φωτισμός, ο οποίος διαφέρει σε ένταση ανάλογα με την απεύθυνση. Τα φώτα είναι δυνατά όταν οι ηθοποιοί στρέφονται προς το κοινό αναγκάζοντάς μας να έρθουμε αντιμέτωποι με την αλήθεια. Από την άλλη, όσο εξελίσσεται η ιστορία ο φωτισμός είναι χαμηλός, εντείνοντας ένα αίσθημα συν-ενοχής, καθώς αυτό που συμβαίνει γνωρίζουμε όλοι σιωπηλά πόσο λάθος είναι. Οι ηθοποιοί με την ερμηνευτική τους δεινότητα επιτυγχάνουν στο ακέραιο, με συναρπαστικό τρόπο να επικοινωνήσουν τον συναισθηματικό κόσμο των ηρώων. Ο συντονισμός των ηθοποιών επί σκηνής, ο απόλυτος συγχρονισμός των κινήσεών τους, η μελετημένη χρήση των σκηνικών αντικειμένων έρχονται με τόση φυσικότητα που είναι άξια θαυμασμού.
Ιδιαίτερα εύστοχη είναι η παρέκβαση που γίνεται στα μισά της παράστασης. Η μικρή διακοπή από την ιστορία της Σπυριδούλας, βρίσκει τις ψυχοκόρες του 1960 να έρχονται στο σήμερα, να αλλάζουν στάση και ενδυμασία και να μεταμορφώνονται σε σύγχρονες γυναίκες. Η παρεμβολή αυτή έρχεται με αληθινές μαρτυρίες γυναικών που μοιράζονται τις εργασιακές τους εμπειρίες ως σύγχρονες ‘’ψυχοκόρες’’. Μια στιγμή που σε βάζει σε έναν βαθύ προβληματισμό και σε κάνει να αναρωτιέσαι τι πραγματικά έχει αλλάξει στο πέρασμα των χρόνων.
Το τέλος έρχεται να μας θυμίσει πως όσα χρόνια και αν έχουν περάσει κάποια πράγματα δεν μπόρεσαν να αλλάξουν ποτέ. Η αλλαγή αυτή δεν ήρθε γιατί δεχθήκαμε σαν κανονικό κάτι που εξαρχής υπήρξε βαθιά προβληματικό, την παιδική εργασία, την καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων γύρω από βασικά αγαθά (στέγη, τροφή, υγεία) , την κατάχρηση εξουσίας με πρόσχημα το χρήμα, τον άνθρωπο ως αντικείμενο αγοροπωλησίας, τη γυναίκα ως κατώτερο είδος, την άσκηση βίας και πολλά ακόμη που ενδεχομένως να μην κατάφεραν να αναφερθούν αλλά δεν σημαίνει ότι δεν συναντώνται ανάμεσα μας.
Η «Σπυριδούλες» είναι ένα έργο που σε γεμίζει συναισθήματα. Σου θυμίζει καταστάσεις που ενδεχομένως να θες να ξεχάσεις, αλλά σου επιβεβαιώνει το λόγο που πρέπει πάντα να θυμάσαι. Μια παράσταση ντοκουμέντο, φορτισμένη από συγκίνηση και νόημα που δεν πρέπει να χάσεις, γιατί στο τέλος της μέρας φαίνεται ακόμα πως όλοι χρειαζόμαστε μια υπενθύμιση για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος.
Συντελεστές:
- Σκηνοθεσία Θανάσης Ζερίτης, Χάρης Κρεμμύδας
- Δραματουργία Νεφέλη Μαϊστράλη
- Σκηνικά – Κοστούμια Γεωργία Μπούρδα
- Μουσική επιμέλεια – Σύνθεση Θραξ Πανκc
- Κίνηση Πάνος Τοψίδης
- Βοηθός σκηνοθετών Ελένη Τσιμπρικίδου
- Έρευνα Παναγιώτης Λιαρόπουλος
- Φωτισμοί Σάκης Μπιρμπίλης
- Εκτέλεση παραγωγής Αριστέα Σταφυλαράκη – 4frontal
- Παίζουν Ελένη Βλάχου, Σταύρος Γιαννουλάδης, Τάσος Δημητρόπουλος, Αργυρώ Θεοδωράκη, Τατιάνα Άννα Πίττα, Ελένη Τσιμπρικίδου, Τσουκάτου Κατερίνα
